DİYARBAKIR- Diyarbakır Çermik ilçesine bağlı Örenkuyu köyünde 130 hane bulunmaktadır. Diyarbakır il merkezine 129 km, Çermik ilçesine ise 36 km uzaklıkta bulunan köy, yaklaşık 35 köyün temas noktasıdır. Küçük ve büyükbaş tarım ürünleri yüklü kamyonlar köyün çakıl yolunu kullanıyor. Sık sık kazaların yaşandığı köyde tek sorun bu değil. Kirli ve atık suları toplayıp bertaraf edecek kanalizasyon sisteminin bulunmadığı köyde, köylüler tarafından yer altına yaptırılan fosseptikler bulunuyor. Ancak bu çukurlar zamanla dolar. Köylüler fosseptiklerin taşmasından kaynaklanan kokudan şikayet ederken, özellikle çocuklarda sağlık sorunları da ortaya çıktı.
‘YILLARCA MÜCADELE ETTİK AMA BAŞARISIZ OLDUK’
Uzun süredir kanalizasyon ve yol sorunu yaşadıklarını belirten Örenkuyulu Faruk Yılmaz, “Devlet kesinlikle buraya ulaşmıyor. Hangi köye giderseniz gidin, binlerce iç çekiş duyacaksınız. Yıllardır çabalıyoruz ama başaramadık. 2014 yılında asfalt döküldü ama o tarihten bu yana tek bir çivi bile sökülmedi. Yol bozuldu, harabeye döndü, ihalesi yapıldı ama yol yapılmadı. Geçen sene geldiler, yolu kazdılar, çakıl döktüler ve gittiler. Bu yolun kaderini takip edecek kurumlar bu konunun peşine düşmüyor. Bir gün silindir işi yapıldı ama sonra gitti. Yetkililerle iletişime geçip neden çekildiklerini sorduğumuzda ‘su bulamadılar’ cevabını aldık. Suyu bulmak senin işin, bulacaksın. Bunu da mı sağlamalıyız? söz konusu.
Faruk YılmazKöylerinde son 2 ayda en az 5 kaza yaşandığını belirten Yılmaz, “Can kaybı yok ama maddi hasar çok. İnsanlar artık perişan ve rezil durumdalar. Bir söz vardı: ‘Ödediğiniz vergiler size yol, su, elektrik olarak geri dönecek.’ Köyümüze dönüş yok. “Bu konudan çok mağduruz, ne yapacağımızı bilmiyoruz” dedi.
‘EN AZINDAN YAŞAMAK İSTİYORUZ’
Kanalizasyon sisteminin olmaması nedeniyle kirli ve atık suları fosseptik kazarak topladıklarını belirten Yılmaz, artık çukurların taşmaya başladığını ve insan sağlığına zarar vermeye başladığını söyledi. Yılmaz, “Çocuğumu yüksek ateş ve enfeksiyon nedeniyle her ay hastaneye götürüyorum. 21. yüzyılda kanalizasyon, yol, su gibi sorunların olmaması gerekiyor. Artık ne diyeceğimizi bilmiyoruz. “Mağdur olmak istemiyoruz, biraz yaşamak istiyoruz” dedi.
Yılmaz, sorunların çözümü için vali, kaymakam ve belediye başkanıyla görüştüklerini ancak adresin ise Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) olarak verildiğini belirtti. “Geliyoruz, DİSKİ’ye takılıyoruz” diyen Yılmaz, DİSKİ Genel Müdürü Fırat Tutşi’yi işaret ederek, şunları ekledi: “Bu adam yıllardır orada, herkes şikayetçi ama hâlâ koltuğunda oturuyor. Bilmiyoruz. onu kim koruyor, kim hala koltukta tutuyor. Kayyımlar gelir gider ama bu adamın yüzlerce şikayeti var.” “Yıllardır burada olmasına rağmen” dedi.
‘SU SORUNU DA VARDI, KENDİ ÇABALARIMIZLA ÇÖZDÜK’
1994 yılında kendi çabalarıyla köye su getirdiklerini ancak nüfus arttıkça suyun yetersiz hale geldiğini belirten Yılmaz, DİSKİ’nin bu noktada da herhangi bir adım atmadığını söyledi. Öyle ki 2018 yılında köylüler, 40 bine yakın hayvanla birlikte susuzluktan dolayı Erzurum yaylalarına göç ederek rahatladı. Hatta köyün su sorunu geçtiğimiz dönemde Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan tarafından Meclis’e taşınmıştı.
Paylan, soru önergesinde şu ifadelere yer verdi: “Diyarbakır’ın Çermik ilçesine bağlı 130 haneli Örenkuyu köyünde ciddi bir su sorunu yaşanıyor. Köy sakinleri yaz aylarında evlerinde bir damla su olmadığından şikayetçi. Köyde şebeke suyu bulunmadığından 50 hanenin bulunduğu Örenkuyu köyü sakinleri 1994 yılında kendi imkanlarıyla su deposu yaptırmış, ancak yıllar geçtikçe köydeki hane sayısı 130’a ulaşınca su deposunu da yaptırmışlar. kendi imkanlarıyla inşa edilen su ihtiyacı karşılamakta yetersiz kaldı.Suya erişim temel bir insan hakkıdır.Çermik ilçesine bağlı Örenkuyu köyünde yaz aylarında aylarca süren su sorunu köy sakinlerinin günlük yaşamlarını son derece zorlaştırırken, aynı zamanda halk sağlığı açısından riskli durumlara yol açmaktadır. “Örenkuyu köyü sakinleri, yıllardır çözülemeyen su sorunlarının acilen çözülmesini ve köylerine su kulesi yapılmasını talep ediyor.”
‘HEM DEVLETİN GÖREVİNİ YAPIYORUZ HEM DEVLETE PARA ÖDÜYORUZ’
Su sorununun Meclis’e taşınmasına rağmen çözülmediğini gören köylüler, hane başına 4 bin TL toplayarak sondaj yaparak su sorununu şimdilik çözdü. Ancak Yılmaz, görevlerini yaptıklarından ve devlete para ödediklerinden yakınıyor: “İşin ilginç tarafı da bu. 1994 yılında kendi çabalarımızla suyu getirdikten sonra bütün evlere sayaç taktılar ve bizden para almaya başladılar. Hiçbirimiz itiraz etmedik, faturayı ödedik, ‘en azından su getirsinler’ dedik. Bunu da yapmadılar. “Hem devletin görevini yapıyoruz, hem de devlete para ödüyoruz.”
Örenkuyu köylüleri yollarının asfaltlanmasını, köye kanalizasyon sisteminin çekilmesini ve su sorununun bir an önce çözülmesini talep ediyor.
